Release-notes HORA 2.1


HORA 2.1 betreft een revisie van het HORA-domein Onderzoek. Basis voor de revisie is het Geïntegreerd Ontwerp Architectuur en Onderzoek, het eindrapport van de werkgroep Architectuur en Onderzoek. Het doel van dit project is geweest synergie te realiseren tussen drie architectuurinitiatieven met een focus op het domein Onderzoek:

  • Werkgroep Architectuur en Onderzoek van het Architectenberaad HO (HORA)
  • Subwerkgroep Architectuur van de werkgroep Faciliteiten en Datainfrastructuur Landelijk Coördinatiepunt Research Data Management (LCRDM)
  • Architectuurwerkgroep van het programma Data4Lifesciences (D4LS)

Hoofdlijnen

Dit zijn de aanpassingen op hoofdlijnen in HORA 2.1 (1 september 2019), ten opzichte van HORA 2.0:

1. Principes
Aan het hoofdstuk Principes zijn de implicaties van de principes op het onderzoeksdomein geëxpliciteerd. Omdat die implicaties anders kunnen zijn dan de implicaties op het gebied van onderzoek of bedrijfsvoering, is bij alle principes aangegeven welke implicaties algemeen gelden, en welke specifiek gelden voor een bepaald domein. In de rationale van de principes zijn, waar relevant, de teksten uit het Geïntegreerd Ontwerp verwerkt. Het principe “Archiefwaardige informatie wordt in aangewezen applicaties gearchiveerd” is veralgemeniseerd tot “Archiefwaardige informatie wordt op een geschikte wijze bewaard”. Specifiek voor het onderzoeksdomein is het principe “Ondersteun verschillen in beleid bij onderzoekssamenwerking” toegevoegd.
2. Bedrijfsfuncties en bedrijfsprocessen
De bedrijfsfuncties en bedrijfsprocessen in het onderzoeksdomein zijn geherstructureerd en in lijn gebracht met de Onderzoekscyclus en Onderzoeksgegevenscyclus zoals beschreven in het Geïntegreerd Ontwerp. Daarbij is tevens een verdere verdieping aangebracht in de (gebundelde) bedrijfsprocessen, conform het HORA 2.0 metamodel.
3. Informatiemodel
Het Informatiemodel Onderzoek, Onderzoeksondersteuning en Valorisatie is volledig herzien. Het informatiemodel Informatieontsluiting, voorheen onderdeel van hetzelfde model, is apart geplaatst. In dit model is aangegeven hoe de informatieobjecten uit het domein Informatieontsluiting gerelateerd zijn aan informatieobjecten uit het Onderzoeksdomein. Binnen het onderzoeksdomein is een aparte view toegevoegd gericht op Promotieonderzoek.
4. Applicaties en applicatieplatform
Het onderzoeksapplicatielandschap is verder uitgewerkt en aangevuld. Tevens is het concept van de VRE – de Virtual Research Environment – als virtuele samenwerkingsruimte toegevoegd. Het applicatieplatform is uitgebreid met nodes die voor het onderzoeksdomein relevant zijn.
5. Metamodel
Aan het HORA-metamodel is toegevoegd het concept van ‘gebundelde applicatiefuncties’. Deze kunnen worden toegewezen aan een referentiecomponent en bundelen applicatiefuncties die toegewezen zijn aan andere referentiecomponenten. Dit drukt uit dat het referentiecomponent bestaat uit een samenwerking van andere referentiecomponenten die elk een functionele bijdrage leveren aan de samenwerking. Een concreet voorbeeld van een dergelijk referentiecomponent met gebundelde applicatiefuncties in het onderzoeksdomein is de hierboven genoemde VRE.
Aan het uitgebreide HORA-metamodel zijn de concepten Belanghebbende (Stakeholder) en Eis (Requirement) toegevoegd. In onderzoekscollaboraties komen verschillende vormen van beleid samen. Binnen de collaboratie moet invulling worden geven aan eisen die uit dat beleid voortkomen. Dat beleid is niet altijd met elkaar verenigbaar. Wanneer onderzoeksgegevens en onderzoeksresultaten onder ander beleid gaan vallen (anders gezegd: wanneer sprake is van een beleidsovergang) dienen daarom technische en organisatorische maatregelen te worden genomen die de gegevens en resultaten geschikt maken voor het vigerend beleid. Beleid en beleidsovergangen dienen daarom expliciet opgenomen te worden in de architectuur (zie ook het principe Ondersteun verschillen in beleid bij onderzoekssamenwerking). Omdat stakeholders, hun beleid, en de wijze waarop bedrijfs-, applicatie- en technologiefuncties daaraan invulling geven pas concreet worden in een specifieke onderzoekscontext, zijn deze concepten aan het uitgebreide metamodel toegevoegd.

Details

Een overzicht van toegevoegde, verwijderde en gewijzigde modelelementen in HORA is te vinden in het overzicht van wijzigingen. Een gedetailleerd overzicht van elke toevoeging, verwijdering en wijziging is te vinden in HORA2.0 - HORA2.1 wijzigingen (details).xlsx.

Releasenotes bij eerdere versies

Vragen en opmerkingen

Eventuele vragen en/of opmerkingen zijn welkom bij het HORA-beheerteam, zie Over HORA.